عوامل جغرافیایی بسترساز ایجاد فقر در دنیای امروز
مدیرعامل صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر
گفت: فقر در دنیای امروز ناشی از جغرافیا نیز هست. محیط بستر ساز شکل‌گیری فقر در ابعاد مختلف است و این موضوع در ایران که یکی از کم بارش‌ترین کشورهاست اهمیت دارد.
به گزارش ایسنا، دکتر حامد قادرمرزی در چهارمین نشست از نشست‌های گفتمان سازی عدالت اجتماعی فراگیر که با موضوع «فقر زدایی و رفاه در جغرافیای ایران» برگزار شد گفت: رویکرد جغرافیایی به توسعه به تشکیل توازن منطقه‌ای تاکید دارد، که این موضوع نیز از پیش شرط‌های گسترش عدالت اجتماعی است. در واقع از منظر جغرافیایی، عدالت فضایی پیش شرط عدالت اجتماعی است.
وی در این نشست با ارائه تعریفی از فقر گفت: فقر پیامد توزیع نابرابر ثروت در کشور است و مانع جدی برای پیشرفت جوامع است. انحصاری شدن ثروت به معنای محروم شدن اکثریت جامعه از حداقل‌های زیستی است.
قادرمرزی افزود: فقر تنها به معنای مواجه بودن با چالش‌های اقتصادی نیست بلکه دارای ابعاد پیچیده و چند وجهی است .
مدیرعامل صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر در مورد ابعاد فقر گفت: عام‌ترین بعد فقر، فقر درآمدی است اما فقر مسکن، فقر بهداشت، فقر قابلیتی، فقر تغذیه، فقر دسترسی و … از دیگر ابعاد فقر هستند که در یک دوره متسلسل ابعاد فقر را تشدید می‌کنند.
قادرمرزی با بیان اینکه فقر به دو نوع مطلق و نسبی تقسیم می‌شود یادآور شد: فقر مطلق عدم بهره‌مندی از حداقل‌های زیستی است و فقر نسبی نابرابری در برخورداری‌هاست که از یک محیط به یک محیط دیگر متفاوت است.
وی با اشاره سابقه قوانین فقرزدایی در کشور گفت: در جمهوری اسلامی ایران نیز رفع فقر در قانون اساسی، تاکید شده است.
مدیر عامل صندوق با اشاره به بندهای قانون اساسی در خصوص موضوع رفع فقر، خاطر نشان کرد: خوب است که گفتمان مشترک ما در زمینه مبارزه با فقر و ایجاد رفاه، قانون اساسی باشد.
وی در موضوع فقر در جغرافیا گفت: جغرافیدانان فقر را در ارتباط با عوامل محیطی ارزیابی می‌کنند؛ شرایط اقلیم، خاک، آب، پوشش گیاهی و … که باعث ظهور رفتار و فرایندهای زندگی می‌شوند.
مدیرعامل صندوق گفت: در حقیقت فقر در دنیای امروز ناشی از جغرافیا نیز هست و محیط بستر ساز شکل‌گیری فقر در ابعاد مختلف است و این موضوع در ایران که یکی از کم بارش‌ترین کشورهاست اهمیت دارد.
وی ادامه داد: در ایران ۶۲ هزار و ۲۸۵ هزار آبادی وجود دارد که از این تعداد ۳۹ هزار و ۴۰۰ آبادی، با توجه به تعاریف روستا هستند و آنچه در قوانین مورد توجه است روستا ها هستند نه آبادی ژها و این موضوع باید خصوصا در نیازهای آموزشی دیده شود و ارتباط بین فقر و جغرافیا باید مورد توجه باشد
وی تشریح کرد: جغرافیای فقر به بررسی نسبیت فقر در قلمروهای سرزمینی می‌پردازد و از این نگاه فقر به عنوان پدیده چند وجهی مبین اثرات محیطی و عملکرد نادرست سازوکارهای توزیع درآمد و ثروت در درون ساختار اقتصادی و اجتماعی جوامع است که نمود آن در فضا عینیت پیدا کرده است.
قادرمرزی افزود: بنابراین برای گسترش عدالت در هر جامعه‌ای نیازمند به داشتن نگاه و رویکرد جغرافیایی با محور قرار دادن عدالت منطقه‌ای هستیم.
وی تاکید کرد: جغرافیای فقر با محور قرار دادن عدالت منطقه‌ای برابری و تبعیض‌ها را پیش از همیشه نمایان می‌کند و تصویر روشنی از فقر و غنا و محرومیت و مطلوبیت را ترسیم می‌کند.
مدیر عامل صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر در خاطر نشان کرد: علم جغرافیاست که با نشان دادن واقعیت مکان‌ها در مورد نقاط کم برخوردار به ما هشدار می‌دهد. تصویر جغرافیایی فقر به ما می‌گوید که فقر در طول سال‌ها در مناطق خاصی ظهور بیشتری یافته است و به نسبت آن نیز افزوده شده است.
وی افزود: به عنوان مثال مناطق کم برخوردار مرزی علاوه بر عوامل محیطی، سیاست‌های «مرکز ـ پیرامون » و « قطب رشد» نیز در آنها باعث انباشت و تشدید فقر شد و به نوعی ساکنین آن در تله فضای فقر افتادند.
قادرمرزی گفت: رویکرد جغرافیایی به فقر علاوه بر ترسیم نقشه تفاوت‌های موجود، به تشکیل زنجیره ارزش استفاده از ظرفیت‌های نسبی هر منطقه، تعیین مناطق هدف و تشکیل توازن منطقه‌ای تاکید دارد، که این هم از پیش شرط‌های گسترش عدالت اجتماعی است.
مدیرعامل صندوق تاکید کرد: در واقع از منظر جغرافیایی، عدالت فضایی پیش شرط عدالت اجتماعی است. صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر در راستای عملیاتی کردن قانون اساسی به ویژه اصول ۳، ۲۹ و ۴۳ متعهد به فراهم کردن تعهدات و ترسیم آینده ایمن برای امنیت اجتماعی و معیشتی افراد در زمان سالمندی، از کار افتادگی و فوت آنهاست.
وی با اشاره به نقش‌های این صندوق در ایجاد عدالت اجتماعی گفت: اساساً گسترش بیمه‌های اجتماعی در دنیا برای تحقق عدالت اجتماعی است زیرا با تامین معیشت افراد در زمان‌های خاص استقلال مالی آنها حفظ و کرامت انسانی آنها تقویت می‌شود. صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر بخشی از یارانه حمایتی دولت را به سمت گروه های هدف هدایت کرده است و این گروه‌ها غالباً در مناطق کم برخوردار زندگی می‌کنند.
قادرمرزی با تاکید بر اینکه بیمه اجتماعی یکی از شاخص‌های توسعه یافتگی است، بهره‌مندی کشاورزان بدون هیچ محدودیت جغرافیایی در سراسر کشور باعث ایجاد و امنیت خاطر آنها و موجب کاهش رشد مهاجرت به شهرها و پویایی اقتصاد روستاها می‌شود.
وی دلایل عدم پوشش‌های حداکثری صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر را اختیاری بودن آن، عدم آگاهی مردم، نگاه های غالب منطقه‌ای و بی اعتمادی مردم دانست.
انتهای پیام
