شوری آش مخالفان ظریف، صدای رسانه‌های منتقد دولت را هم درآورد
کوتاه زمانی بعد از گفت‌وگوی ظریف با مجری-کارشناس سرشناس حوزه روابط بین‌الملل، معاون راهبردی رئیس‌جمهوری هدف تجمعات کم‌شمار، اما پرهیاهوی تندروها قرار گرفت؛ تجمعاتی که برگزارکنندگانش کوشیدند به نسبتِ شرکت‌کنندگان راهپیمایی موتوری چند هفته پیش در اعتراض به تصمیم شورای عالی فضای مجازی، شماری بیش از انگشتان دست را به خیابان بکشانند.
در حالی که تارنمای رسمی اجلاس داووس در تازه‌ترین خبر خود اعلام کرده گفت‌وگوی ظریف پربازدیدترین ویدئوی کل اجلاس امسال و پربازدیدترین ویدئو در دو سال گذشته با ١٤٣ هزار بازدید تا امروز بوده است، دست‌اندرکاران اعمال فشار بر ظریف و به تبع آن «مسعود پزشکیان» می‌کوشند، همه توان خود را به میدان آورند.
همنوا با یکی از نمایندگان پایداری که در تجمع خیابانی روز شنبه مدعی شده «ظریف را ساواک به آمریکا فرستاد» و سایر اعضای این جریان که در روز‌های گذشته در بهارستان علیه معاون راهبردی رئیس‌جمهوری رجزخوانی کردند، مدیرمسئول «کیهان» بیان داشته «معمار تحریم‌های ضدایرانی ظریف است نه ریچارد نفیو»!
در تازه‌ترین اقدام مخالفان ظریف، متنی منسوب به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در اختیار خبرنگاران قرار گرفته که خواستار عزل ظریف شده است. در بخشی از این بیانیه آمده است: در شرایط خطیر فعلی، طرح مسائل داخلی در مجامع بین‌المللی، در راستای نقشه و طرح‌های تفرقه‌افکنانه دشمن برای مخدوش نمودن وحدت و انسجام ملی بوده و جز جهالت یا خیانت چیزی نیست. سفر اخیر جناب آقای دکتر ظریف -که انتصابشان در جایگاه معاونت راهبردی برخلاف قانون است – و اظهارات خلاف امنیت و مصالح ملی ایشان را می‌توان یکی از مصادیق بارز وحدت‌شکنی، خلاف‌گویی و گرا دادن به دشمن توسط برخی مسئولین دولتی دانست.
این بیانیه می‌افزاید: کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی ضمن محکومیت شدید چنین مواضع وحدت‌شکنانه، اعلام می‌دارد که هرگونه اظهار و بیان مواضع نظام در حوزه بین‌الملل و سیاست خارجی بر عهده مسئولین دیپلماسی کشور به ویژه وزیر محترم امور خارجه است و اظهارات مخدوش و غیرمسئولانه از سوی افراد غیرمسئول، تحت هیچ شرایطی قابل پذیرش نیست.
رسانه‌های متعددی، لشکرکشی خیابانی مخالفان ظریف را از زوایا و با ادبیاتی گوناگون مورد انتقاد قرار داده‌اند. نکته جالب اینکه اقدامات جمعیت موسوم به «دلواپس» با انتقاد جمعی از رسانه‌ها و مطبوعات اصولگرا همراه بوده است
رسانه‌های متعددی، لشکرکشی خیابانی مخالفان ظریف را از زوایا و با ادبیاتی گوناگون مورد انتقاد قرار داده‌اند. نکته جالب اینکه اقدامات جمعیت موسوم به «دلواپس» با انتقاد جمعی از رسانه‌ها و مطبوعات اصولگرا همراه بوده است.
«شبه‌انقلابی‌ها» عامل تنش‌های درون‌حاکمیتی
برخی روزنامه‌های اصولگرا انگیزه‌های گروهی و جناحی را عامل اصلی رفتار رادیکال‌ها در ستیز علیه دولت و سران دیگر قوا معرفی می‌کنند.
روزنامه «صبح نو» در گزارشی با عنوان «بازی شبه‌انقلابی‌ها در زمین چپ‌های رادیکال» اقدام‌های مبتنی بر «برچسب‌زنی‌های افراطی و ایجاد قطب‌بندی‌های اجتماعی» را موجب تنگ شدن فضا برای رشد و توسعه نهاد‌های دولتی و مردمی دانست و آورد: درحالی‌که کشور نیازمند همگرایی برای حل مشکلات مردم است، چنین رفتار‌هایی تنها به ایجاد شکاف‌های بیشتر و تضعیف کارآمدی سیستم‌ها می‌انجامد.
این روزنامه حمله‌های اخیر به ظریف را در چارچوب رقابت‌های حزبی تحلیل کرد و نوشت: در شرایطی که کشور به هم‌افزایی و همگرایی در سطح نهاد‌های حکومتی و مردمی نیاز دارد، چنین اظهاراتی تنها به افراطی‌تر شدن سیاست‌ها و افزایش بحران‌های اجتماعی کمک می‌کند. به جای آنکه این شخصیت‌ها به دنبال حل مشکلات معیشتی و اجتماعی مردم باشند، در تلاش هستند با استفاده از موضوعات سیاسی، به تنش‌های درون‌حکومتی دامن بزنند و در نهایت منافع سیاسی و حزبی خود را پیش ببرند.
قانون‌شکنان معترض و تجمعی که مجوز نداشت
مجوز نداشتن این تجمع و برخورد نکردن وزارت کشور با تجمعی غیرقانونی، از محور‌های انتقادی روزنامه‌های اصولگرایی است که با چنین رفتار‌های نسنجیده و تندی مخالفند.
روزنامه «خراسان» در گزارشی با عنوان «دور باطل رادیکال‌ها» مشروعیت قانونی تجمع روز شنبه را زیر سوال برد و نوشت: برگزاری تجمعات بدون اخذ مجوز قانونی، ضمن افزایش ریسک‌های امنیتی، بستری مناسب برای سوءاستفاده‌های سیاسی فراهم می‌سازد. سوال اساسی این جاست که چگونه گروهی که خود را مدافع قانون و منافع ملی می‌دانند، با نقض آشکار قوانین، مطالبه‌ای قانونی را مطرح می‌کنند؟ این تناقض نشان‌دهنده بحران در رویکرد‌های اجرایی و سیاست‌گذاری معترضان است که به جای تاکید بر راهکار‌های قانونی، به روش‌هایی متوسل می‌شوند که مشروعیت حرکت اعتراضی را زیر سوال می‌برد. در چنین شرایطی، این تجمعات نه تنها به اصلاح وضعیت کمک نمی‌کنند، بلکه با دامن زدن به فضای رادیکال و تقابلی، جامعه را به سوی دوقطبی شدن سوق داده و فرصت گفت‌و‌گو‌های سازنده را از بین می‌برند.
به نوشته این روزنامه، تجمعات شعارمحور و رادیکال، عملاً امکان طرح انتقاد‌های کارشناسانه را از بین برده و به بیراهه‌ای از هیجانات مقطعی و واکنش‌های احساسی می‌کشاند.
روزنامه «ابرار» به نقل از «سعید شریعتی» فعال سیاسی اصلاح‌طلب از آنچه «معیار‌های دوگانه وزارت کشور برای برای تجمعات» خوانده، انتقاد کرد و نوشت: تمامی گروه‌ها باید آزاد باشند، اما مشکل اینجاست که نهاد‌های امنیتی و وزارت کشور، رفتار دوگانه دارند و بخشی از گروه‌ها و تفکرات آزاد هستند و حتی می‌توانند جلو دفتر رئیس جمهور علیه رئیس جمهور شعار دهند، اما بقیه گروه‌ها کوچکترین تحرکشان با برخورد مواجه می‌شود.
به گفته شریعتی، ظریف همزمان که این جماعت تظاهرات می‌کنند و علیه ایشان شعار می‌دهند، در دفتر رهبری حضور دارند و در نمایشگاه شرکت دارند. این تصاویر دارای پیام است، اگر ظریف شایسته اعدام بود، در بیت رهبری دیده نمی‌شد.
روزنامه «شهروند» هم با «غیرقانونی» خواندن این تجمع نوشت: مخالفان دلواپس و «کفن پوش» که شاید کفن خود را از مجری یک برنامه خاص تلویزیونی هدیه گرفته‌اند، بار دیگر به خیابان آمدند، این بار با فراخوان سراسری «تجمع قانونی و شرعی امت حزب‌الله جهت مقابله با پرچم‌های نفوذ دشمن در کشور» و با اسم رمز «محا کمه ظریف».
این روزنامه به نقل از ایرنا آورد: امضای بیش از ۶۰ به اصلاح تشکل پای فراخوان تجمع غیر قانونی آنان نشان می‌داد که مخالفان تندرو تمام عِده و عُده خود را جمع کرده بودند، تا با تمام توان به کف خیابان بیایند، اما گزارش شاهدان عینی و تصاویر منتشر شده در فضای مجازی نشان می‌دهد که این تجمع چندان هم پرشمار نبود. اما آنچه توجه‌ها را به این تجمع به گفته آنان قانونی (بررسی‌ها نشان می‌دهد که مجوزی از سوی وزارت کشور برای این تجمع صادر نشده است) جلب کرد، سخنرانی «کامران غضنفری» بود.
عبور تندروها از خط قرمز‌ها
عبور تندروها از خط قرمز سیاست‌ورزی و ورود به عرصه بدرفتاری سیاسی مورد انتقاد اصولگرا‌ها است.
در حالی که رفتار‌های تند رادیکال‌ها صدای روزنامه‌های اصولگرا را هم درآورده است، روزنامه‌های حامی دولت، اصلاح‌طلب و اعتدالی به طور گسترده برگزاری تجمعات غیرقانونی علیه مسئولان نظام را مورد انتقاد قرار دادند
روزنامه «خراسان» در یادداشتی با عنوان «خطر ادبیات تکفیری در سیاست داخلی» نوشت: پیش از این چهره‌های سیاسی سعی می‌کردند در عین تندروی و حرف‌های تحریک‌آمیز سیاسی، حد و حدودی را نگه دارند. بزرگان آن جریان سعی می‌کردند موضع انتقادی خود علیه رقیب را در قالب ادبیاتی بیان کنند که در عین تند بودن و بعضا تحریک‌آمیز بودن، حداقل‌های اخلاق و ادب را نگه دارند و اتهامات سنگین امنیتی، چون خیانت و مفسد فی الارض بودن را به راحتی بر زبان و قلم نیاورند.
در ادامه آمده است: جای تاسف جدی است که افرادی که بعضا در مراکزی نظیر مجلس یا برخی نهاد‌ها حضور دارند، در عرصه سیاست ورزی پا را از خطوط قرمز سیاست ورزی فراتر می‌نهند و رقیب سیاسی را به رغم نقد‌های جدی که می‌توان به آن رقیب وارد دانست، به راحتی آب خوردن با تندترین واژگان سیاسی می‌نوازند.
مخاطرات جریان نفوذ در کشور
برخی روزنامه‌ها در خصوص جریان نفوذ در کشور هشدار می‌دهند یا دست کم هشدار کارشناسان در مورد این جریان را مورد توجه قرار می‌دهند.
روزنامه «ابرار» در گزارشی به نقل از «غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی» نماینده ادوار مجلس، تجمع‌کنندگان و آمران آن را «خوارج زمان» دانست که «به هیچ صراطی مستقیم نیستند».
این روزنامه به نقل از این نماینده پیشین مجلس آورد: من چند دلیل در این موضع‌گیری‌ها می‌بینم؛ یکی اینکه نفوذی که در کشور به ویژه در میان اصولگرایان وجود دارد که راضی نیستند که ما با آمریکا سازش کنیم. بخشی از این مسائل به دلیل نفوذ است. اگر داستان‌های بسیار زیادی از ایران هراسی وجود نداشته باشد ایران به کشور اول منطقه تبدیل می‌شود. دقیقاً استراتژی آنها ایجاد بحران و ایجاد جنگ است. استراتژی تندروها همین است. حرف آقای ظریف بسیار هوشمندانه، زیرکانه و متفکرانه بود. عواملی مثل نفوذ، مسائلی مثل شکست تلخ انتخابات و از طرف دیگر پرت کردن حواس‌ها دلیل این تجمعات غیر قانونی است.
به گفته ایمن‌آبادی، وزیر کشور، وزیر ۸۵ میلیون نفر است نه وزیر کشور دو یا سه میلیون نفر آنها هر بار که دلشان بخواهد می‌توانند تجمع کنند. اما مردم بیچاره نمی‌توانند. اصلا همین را به رفراندوم بگذارند. مردم دوست دارند با آمریکا رابطه‌ای منطقی برقرار کنند همان طور که مقام معظم رهبری فرمودند مذاکره باید دولت با عزتمندی و شرافتمندانه برگزار شود. آقای صدیقی از قول مردم حرف خود را می‌گویند که من نمی‌دانم از کدام مردم صحبت می‌کنند. مردم را پشیمان نکنیم مردم ناراحت هستند. این دو یا سه درصد جامعه حق ندارند برای کل مردم ایران تصمیم بگیرند.
روزنامه «سیاست روز» هم به نقل از تارنمای «الف» نوشت: احتمالا طرح این قبیل بداخلاقی‌ها در پوشش دفاع از ارزش‌ها باعث شده در برخورد قانونی با این قبیل ادعا‌ها تردید ایجاد شود و این قبیل ادعا‌ها درست یا غلط حمل بر انگیزه‌ها و نیت‌های برگزار کنندگان این قبیل تجمعات شود و گرنه چنین اتهاماتی اگر از سوی کسان دیگری به دیگر کسان منتسب شود معلوم نیست واکنش دستگاه قضا همین باشد.
در ادامه آمده است: اگر قرار بر نسبت دادن خیانت و نفوذ به همین سادگی به هر کسی باشیم چرا نباید با این فرضیه که عده‌ای در پوشش دفاع از ارزش‌ها در حال بدنامی کارگزاران موثر و مفید نظام (با هر میزان نقد و حرفی که درباره شان داریم) هستند به این قبیل تجمعات بدبین باشیم؟! یقینا کسی که با نقد و انتقاد به نظام، خود را در معرض حساسیت سیاسی قرار می‌دهد نمی‌تواند مانند کسانی که همواره و در همه حال در پوشش دفاع از ارزش‌ها در هر حالی از همه تصمیمات و همه اقدامات نظام دفاع می‌کنند در نفود موفق باشد!
نقد دستیاران ایرانی ترامپ!
اصولگرایان رفتار‌های اینچنینی را آب ریختن به آسیاب دشمن تعبیر می‌کنند. روزنامه «فرهیختگان» این جریان را «دستیاران ایرانی ترامپ» خواند و آورد: هر جریانی که در شرایط فعلی دوقطبی‌های واهی بسازد و بخواهد بین صفوف مردم خط‌کشی کند، نتیجه کارش کاهش سرمایه اجتماعی و دستیاری برای پروژه ترامپ است. اصرار بر اجرای پروژه‌های شکست‌خورده اجتماعی، تشکیل تجمعات رادیکال غیر قانونی و فحاشی به مسئولان کشور که نمونه‌های آن را این روز‌ها در پاستور می‌بینیم، تأکید بر تولید خشم و نفرت از رسانه‌های عمومی و… برخی از مصادیق اقداماتی است که این جریان انجام می‌دهد و متأسفانه ریشه‌هایی در طیف رادیکال مجلس هم دارد.
در حالی که رفتار‌های تند رادیکال‌ها صدای روزنامه‌های اصولگرا را هم درآورده است، روزنامه‌های حامی دولت، اصلاح‌طلب و اعتدالی هم به طور گسترده و از زوایای مختلف برگزاری این تجمع را مورد انتقاد قرار دادند. این مساله به ویژه در خصوص حق برگزاری تجمع برای همه گروه‌های سیاسی و رفتار عادلانه نهاد‌های متولی و مسئول در این زمینه بود. به عنوان نمونه روزنامه «ایران» در گزارشی با عنوان «استاندارد دوگانه در مورد تجمعات» به این مساله پرداخت و روزنامه «مردم‌سالاری» در گزارشی به نقل از «محمود صادقی» نماینده پیشین مجلس نوشت: موافقان دولت هم امکان تجمع داشته باشند.
علاوه بر این، «استراتژی حذف» عنوان اصلی روزنامه کارگزارانی «سازندگی» بود که ذیل این تیتر به این پرسش پاسخ داد که «کدام محفل به دنبال حذف محمدجواد ظریف، معاون راهبردی رئیس‌جمهور از دولت است؟»
«ابتکار»، «آرمان ملی» و «آرمان امروز» در گزارش‌های مرتبط خود عوامل حمله به ظریف را «تندروها» خطاب کرده و از سناریو‌های آنان نوشتند.
به نوشته آرمان ملی، اگرچه در جریان این تجمع جدای از ظریف علیه مسعود پزشکیان؛ رئیس‌جمهور نیز شعار‌هایی مطرح شد. جالب اینکه محمدجواد ظریف از سوی رهبری لقب امین، شجاع، متدین و انقلابی را دریافت کرده بود، اما تندروها کفن‌پوشان همچنان به چهره مورد وثوق رهبری تعدی و اهانت می‌کنند.
«تهدید ظریف و تحدید مذاکره» عنوانی بود که «اعتماد» برای گزارش اصلی خود برگزید و به واکاوی آنچه «مرزبندی پایداری و جلیلیون» دانست، پرداخت. «توپخانه‌ای علیه ظریف» هم عنوان تیتر یک «شرق» بود که در آن به بررسی احتمال کلیدخوردن مذاکرات در داووس پرداخته است.
